hatı çırpan ne demek?

Hatı Çırpan (Satı Kadın; d. 1890 - ö. 21 Mart 1956)¹, Türk siyasetçi.

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın köy muhtarlarından ve ilk kadın milletvekillerindendir. Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasından sonra 1935 Türkiye genel seçimlerinde aday olup ilk kadın milletvekilleri olarak meclise giren 17 kadın arasında yer almış ve TBMM V. dönem Ankara milletvekili olarak görev yapmıştır.

Yaşamı

1890'da Kazan Köyü'nde doğdu. Babası Kara Mehmet Efendi, annesi Emine Hanım’dır.²

Balkan Harbi sırasında gırtlağından yaralanmış bir askerin eşiydi.³ beş çocuk annesiydi.⁴ Çiftçilik ve babasının ardından köy muhtarlığı yaptı. 26 Ekim 1933'te kadınlara muhtar olma hakkı verilmesi sonrasında Kazan köyünün muhtarlık seçimlerini kazanmış ve Türkiye'nin ilk kadın muhtarlarından biri olmuştu.⁵

1934 yılında Kızılcahamam'a giderken Halkavun Nahiyesi'nden geçen Mustafa Kemal ile tanıştı. Rivayete göre bu ziyaret sırasında kendisine doğum tarihini soran Mustafa Kemal’e, 1890 doğumlu olmasına rağmen 19 Mayıs 1919’da doğduğunu söylemiş, o tarihten önce yaşamadığını ifade etmişti.⁶ Mustafa Kemal’in tavsiyesiyle 1935 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili adayı oldu. 8 Şubat 1935'te Ankara milletvekili olarak TBMM'ye girdi.

O dönemde Hatti ile ilgilenen Mustafa Kemal'in isteği üzerine Satı adını Hatı olarak değiştirmiştir. Kamuoyunda Satı Kadın olarak bilinse de TBMM kayıtlarına adı Hatı Çırpan olarak geçer.

Satı Kadın, milletvekilliği görevin tamamladıktan sonra Kahramankazan’a döndü. 21 Mart 1956 günü hayatını kaybetti.

Kahramankazan’da anıt mezarı bulunur ve evi restore edilerek müze haline getirilmiştir.⁷

Galeri

Dosya:Sati Kadin at the rostrum of TBMM.jpg|Satı Kadın meclis kürsüsünde, 1935. Dosya:Satıkadın Parkı'ndaki Satıkadın Anıtı - Sol.jpg|Kahramankazan'da kendisinin ismini taşıyan parkta Satı Kadın'a dair bir anıt. Dosya:Satıkadın Müzesi önündeki Satıkadın Büstü.jpg|Satıkadın Müzesi'nin önündeki Satı Kadın'ın büstü. Dosya:Satı Çırpan'ın mezarı, Kahramankazan, 2022 Mart-ön.jpg|Satı Kadın'ın mezarı. Dosya:Satı Çırpan'ın mezarı, Kahramankazan, 2022 Mart-arka.jpg|Mezarın arkasında kendisini anlatan bir yazı.